1 stycznia 2024 roku weszły w życie rewolucyjne zmiany dotyczące istotnych ograniczeń w sprzedaży napojów zawierających znaczące ilości kofeiny lub zawierające taurynę (m.in. napoje energetyczne, ale i inne). Nowelizacja wprowadza zakaz sprzedaży energetyków osobom poniżej 18 roku życia oraz zakazuje ich sprzedaży w automatach. Ustawodawca zabezpieczył powyższe normy wysokimi sankcjami.
Nowe regulacje mają chronić młode osoby i dzieci przed, deklarowanymi przez autorów nowelizacji, negatywnymi skutkami spożywania napojów energetycznych. W praktyce jednak ograniczenia dotkną nie tylko osoby nieletnie, ale wszystkich konsumentów, a także samą branżę napojową.
ZAKAZY SPRZEDAŻY
Ustawodawca nowelizacją ustawy o zdrowiu publicznym zdecydował o wprowadzeniu 3 istotnych zakazów sprzedaży napojów zawierających kofeinę (w ilości powyżej 150 mg/l) lub taurynę (w dowolnej ilości):
- osobom poniżej 18 roku życia;
- w automatach;
- na terenie jednostek systemu oświaty.
Nie wszystkie napoje energetyczne i inne objęte zostały wspomnianym powyżej zakazem. Tylko napoje, które zawierają powyżej 150mg/l kofeiny lub taurynę wchodzą w zakres omawianych ograniczeń w sprzedaży. W praktyce nowe regulację będą dotyczyć większości producentów napojów określanych mianem napojów energetycznych.
W celu dopełniania ww. zakazu sprzedaży, na sprzedawców takich produktów został nałożony obowiązek, a zarazem uprawnienie do legitymowania kupującego napój w celu ustalenia, czy ukończył on 18 lat i tym samym możliwe jest dokonanie sprzedaży. W przeciwnym razie sprzedawca naraża się na karę grzywny do 2000 złotych. Dodatkową sankcją jest kara grzywny dla kierownika zakładu handlowego lub gastronomicznego, który dopuszcza do niedozwolonej sprzedaży przez brak odpowiedniego nadzoru nad personelem. Grzywna może być również połączona z przepadkiem napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny, co może w praktyce być również dotkliwą karą dla właścicieli sklepów spożywczych bądź restauracji.
MIEJSCA, W KTÓRYCH NIE KUPISZ JUŻ NAPOJÓW Z KOFEINĄ LUB TAURYNĄ
Jedną z bardziej kontrowersyjnych kwestii było wprowadzenie całkowitego zakazu sprzedaży napojów energetycznych w automatach sprzedażowych (vending machines) oraz na terenie jednostek systemu oświaty. Powyższy zakaz obejmie bowiem nie tylko „grupę chronioną” – dzieci i młodzież, ale wszystkich konsumentów napojów, niezależnie od ich wieku. Zgodnie z nowelizacją niezależnie od miejsca, gdzie znajduje się automat – sprzedaż napojów z kofeiną lub tauryną jest zakazana. W praktyce zatem, pracownicy biur, czy studenci (a więc osoby pełnoletnie) nie będą mogli już kupić napoju energetycznego w miejscu pracy lub na uczelni. Ponadto jako jednostki systemu oświaty kwalifikowane są nie tylko szkoły w potocznym rozumieniu, ale również m.in. kolegia pracowników służb społecznych – które są miejscem przeznaczonym wyłącznie dla osób pełnoletnich.
NOWE OZNAKOWANIE NAPOJÓW
Nowe obowiązki dotkną nie tylko sprzedawców, ale również producentów napojów energetycznych. Od 1 stycznia są oni zobligowani do umieszczania na opakowaniach czytelnego napisu „Napój energetyzujący” lub „Napój energetyczny”, który dodatkowo musi spełniać wymogi nieusuwalności oraz czytelności. Niedopełnienie powyższego obowiązku zagrożone jest poważną sankcją – karą finansową do 200.000 złotych.
Wśród głównych zarzutów stawianych nowej regulacji, pojawia się przede wszystkim kwestia wprowadzenia całkowitego zakazu sprzedaży w automatach oraz we wszystkich jednostkach oświaty. Wydaje się bowiem, że wykracza ona poza główny cel regulacji wskazany w uzasadnieniu projektu ustawy, tj. ochrony dzieci oraz młodzieży przed rzekomymi, szkodliwymi skutkami takich napojów. Wydaje się, że ustawodawca zbyt mocno ograniczył sprzedaż i mógł wprowadzić sankcje mniej ingerujące w swobodny obrót. Niezależnie od powyższego, omawiane regulacje będą mocno oddziaływać na sprzedawców oraz producentów napojów energetycznych i wydaje się, że istotnie wpłyną na ograniczenie sprzedaży tej kategorii produktów.
Więcej szczegółowych informacji dostępnych jest w artykule w czasopiśmie Food Lex. Zapraszamy do lektury.
Blog kancelarii Eversheds Sutherland, na którym piszemy o otoczeniu prawnym wytwarzania, sprzedaży, promocji i utylizacji produktów konsumenckich. Omawiamy kierunki zmian w prawie konsumenckim i ich wpływ na biznes m.in. w kontekście "Nowego ładu dla konsumentów" KE. Poruszamy kwestie regulacyjne związane z pełnym cyklem życia produktu - od pomysłu przez wprowadzenie do obrotu, działania promocyjne, dystrybucję, handel międzynarodowy, relacje z konsumentami, w tym sprawy związane z rękojmią, gwarancją i odpowiedzialnością za produkt przez prawo konkurencji, utylizację i recykling produktów oraz zgodność działalności biznesowej z regulacjami i najlepszymi praktykami dotyczącymi ochrony środowiska. Odnosimy się również do zagadnień związanych z prawnymi aspektami doboru marki produktu oraz egzekwowaniem jej skutecznej ochrony. Serwis tworzą prawnicy zespołu Commercial oraz zaproszeni goście.
Zapisz się na newsletter. Zostaw nam adres e-mail, a powiadomienie o nowym wpisie dostaniesz na swoją skrzynkę. Do subskrybentów bloga w pierwszej kolejności trafiać będą również przygotowywane przez nas materiały specjalne.
